Het is een fascinerende tijd. Financials mogen de digitaliseringsslag in de organisatie waarin zij werken mee vormgeven. Gwen van Berne is keynote op de Nationale Controllersdag en cfo van RIPE NCC, de organisatie die verantwoordelijk is voor de uitgifte van IP-adressen in Europa, Rusland en het Midden-Oosten, en chair-elect van het Institute of Management Accountants (IMA), de wereldwijde beroepsorganisatie voor accounting en finance professionals. ‘Financials hebben al snel de neiging om operationeel te blijven kijken, maar ik vind dat je je eigen businessmodel en waardetoevoeging aan de maatschappij moet challengen.’
Van Berne is sinds december 2017 cfo van RIPE NCC. ‘Mijn verantwoordelijkheden richten zich op de financiële processen en om ervoor te zorgen dat er voldoende geld is om onze activiteiten voor de leden te verzorgen. Ik vind het ook belangrijk dat wij als nonprofit membership organization voldoende blijven innoveren in onze totale dienstverlening.’
RIPE NCC is een organisatie met 160 medewerkers. Wat is uw rol?
‘Mijn rol als cfo is, omdat het een middelgrote organisatie is, breed. De ene dag rond ik een maandafsluiting af en de volgende dag zoek ik naar mogelijkheden hoe wij onze pensioenuitgaven kunnen optimaliseren. Weer een volgende dag denk ik met de cio na over nieuwe investeringen in onze systemen of praat ik met onze stakeholders. In mijn functie krijg ik veel mee van de digitale ontwikkelingen. Onder onze leden bevinden zich alle bekende internet serviceproviders en techbedrijven. KPN en Deutsche Telecom bijvoorbeeld, maar ook partijen als Google en Netflix. Iedereen die IP-adressen gebruikt haalt die uiteindelijk bij ons.’
Hoe geven jullie de digitale transformatie vorm binnen de organisatie?
‘Wij zitten in het hart van de ontwikkelingen en we vormen de ruggengraat van het internet. Daarnaast spreek ik via mijn werk met veel mensen die werken aan baanbrekende technische innovaties. Maar doordat wij voor onze leden werken, en een non-profitvereniging zijn, vergeet je het als organisatie soms zelf om je interne basisprocessen ook voortdurend te blijven digitaliseren. Wij moeten onze leden continu uitleggen waarin we investeren en wat wij voor hen doen. Dan kan het lastig zijn om geld te vragen voor zaken waar de leden niet direct baat bij hebben en krijgen andere automatiseringsprojecten, zoals het verbeteren van de RIPE-database, voorrang. Leg het de leden bijvoorbeeld maar eens uit dat je met hun geld je eigen interne ERP-systeem een upgrade geeft. Gelukkig heb ik daar in mijn tijd bij RIPE NCC de handen wel voor op elkaar gekregen en we hebben de afgelopen jaren een heel mooie inhaalslag gemaakt.’
Welke stappen doorloopt u in een digitaliseringsstrategie?
‘Je moet kijken naar verschillende aspecten. Hoe ziet het bestaande systemenlandschap eruit en welke applicaties gebruik ik al in mijn organisatie? Kan ik die verbeteren? Waar zitten er nog manuele handelingen en kan dit niet anders? Zijn er aan de andere kant nieuwe technologieën die ik moet aanschaffen om onze tijd vooruit te blijven? Of moet ik mogelijk als organisatie zelf nieuwe digitale diensten ontwikkelen door deze nieuwe technologieën? Daar laten organisaties nog wel eens steken vallen. Je hebt al snel de neiging om operationeel te blijven kijken, maar ik vind dat je je eigen businessmodel in de volle breedte moet blijven challengen. Daar ligt ook een belangrijke rol voor de cfo. Om verder te kijken dan het eigen financedomein en te blijven innoveren en veranderen.’
Hoe digitaliseren de leden van RIPE NCC?
‘RIPE NCC heeft van oudsher leden met een technische achtergrond, maar er is een toestroom gaande van leden uit meer traditionele sectoren, zoals de productie en financial services. Ook zij zien het nut ervan in om lid te worden en zodoende direct toegang te krijgen tot onze kennis en hun eigen IP-resources. Sectoren zoals de retail, de reisbranche en de media zijn al vroeg meegegaan in het ontdekken van de mogelijkheden die het internet biedt en moesten dat ook wel. Andere sectoren blijven misschien wat achter. Maar door de coronacrisis is er wel een ontwikkelingsslag gaande. Vrijwel alle bedrijven verkennen hoe ze hun producten of diensten online kunnen aanbieden. Daarom zijn het leuke en fascinerende tijden voor financials. Op het vlak van technologische ontwikkelingen moet je kijken wat er kan, maar ook wat er noodzakelijk is om mee te gaan en niet de boot te missen. Het is namelijk niet dat je een keuze hebt om er wel of niet in mee te gaan. De voorbeelden zijn legio van organisaties die te lang bleven hangen in hun oude businessmodel en uiteindelijk ter ziele gingen.’
Finance moet dus niet alleen terugblikken, maar ook de blik op de toekomst hebben?
‘Stel jezelf de vraag: wat heeft de business eigenlijk nodig morgen? De cfo is van oorsprong een transactional leader, maar wordt steeds meer een transformational leader. Van oudsher was hij of zij degene die de transacties rapporteerde en met terugwerkende kracht aangaf hoe het was gegaan de afgelopen maand. Maar het is noodzakelijk om vooruit te kijken en te bedenken wat er in de toekomst staat te gebeuren. De cfo moet soms bijna intuïtief te werk gaan. Je moet in staat zijn om niet alleen de trends in je eigen business te snappen, maar je moet ook met een open blik om je heen kijken en zien wat er gebeurt in de wereld. En gebeurt er iets in een andere sector waar ik iets van kan leren?’
U spreekt dit najaar op de Nationale Controllersdag. Wat verwacht u van de controller?
‘De controller is iemand die vanuit de kant van managementaccounting moet partneren met de business. Iemand die als het ware continu op pad moet zijn in de organisatie. De controller moet zorgen voor een proactieve houding en zorgen voor de kennis in de business. Maar je moet ook kritisch blijven, met de pet van risicomanagement op. Waarom kies je wel of kies je niet voor een bepaalde innovatie? Ook moet de controller goed snappen welke data allemaal aanwezig zijn en deze kunnen combineren. Zodat je goede feiten kunt leveren voor de business om goede investeringsbeslissingen te nemen. Om zodoende te anticiperen op wat er mogelijk gaat komen.’
Lees het hele interview met Gwen van Berne op cmweb.nl: https://cmweb.nl/2021/05/gwen-van-berne-cfo-van-ripe-ncc-de-controller-moet-continu-op-pad-zijn-in-de-organisatie/
Nationale Controllersdag 2021
Gwen van Berne is een van de sprekers tijdens de Nationale Controllersdag op 7 oktober, die dit jaar plaatsvindt in de Rijtuigenloods in Amersfoort. Van Berne gaat in op de vraag: Moet de cfo de digitale transformatie leiden? En wat is de rol van de controller daarbij? Thema van het congres is De digitale toekomst van finance. Hoor van onder meer Booking.com, House of Einstein en Superflow over hun uitdagingen, zoals technologie, disruptie en innovatie op het gebied van digitale transformatie en hoe zij het aanpakken. Klik hier voor meer informatie over de Nationale Controllersdag.